Coraz lepsza jakość aplikacji radcowskiej
Ze względu na potrzeby zmian, jakie wymusza coraz bardziej skomplikowany rynek usług prawniczych, samorząd radcowski już w 2011 r. podjął pracę nad opracowaniem nowego systemu aplikacji radcowskiej. W okolicznościach obchodów XXX-lecia istnienia samorządu radcowskiego poważne zmiany programu aplikacji, za sprawą uchwały Krajowej Rady Radców Prawnych, weszły w życie 1 stycznia br.
Zmiany, jakie czekają aplikantów, dotyczą zakresu rzeczowego i czasowego zajęć. Wprowadzone zostały nowe formy kształcenia, dzięki czemu zajęcia dostarczą w większym zakresie wiedzy niezbędnej w praktyce. Zmniejszono liczbę kolokwiów, zrezygnowano z testów, a także przekształcono formułę patronatu.
Jednym z podstawowych zadań samorządu radców prawnych jest szkolenie aplikantów, a celem aplikacji radcowskiej – przygotowanie aplikanta do należytego i samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego. Aplikacja, to – według radcy prawnego Pawła Jasińskiego, Przewodniczącego Komisji ds. Aplikacji w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie – najlepsza droga do uzyskania uprawnień zawodowych. – Radcą prawnym – zgodnie z ustawą – można zostać na kilka sposobów. Jednak – naszym zdaniem, do czego konsekwentnie dążymy – to właśnie aplikacja jest najlepszą drogą, aby w przyszłości z satysfakcją używać tytułu radcy prawnego – mówi Paweł Jasiński – Dlatego tak ważne jest, aby model aplikacji radcowskiej był nieustannie udoskonalany, stąd wprowadzone zmiany. Zyskają na nich nie tylko aplikanci, ale i cały samorząd.
Ewolucja, jaka przez lata dokonuje się w funkcjonowaniu samorządu, w tym w szkoleniu aplikantów radcowskich, jest odpowiedzią na realne problemy i potrzeby, z którymi spotykają się członkowie samorządu. Wypracowane przez doświadczenie zmiany modelu aplikacji budzą nadzieję na poprawę jej jakości. – Wprowadzone zmiany, zwłaszcza dotyczące programu aplikacji, są słuszne i korzystne dla aplikantów. Aplikacja nareszcie stanie się tym okresem w kształceniu prawników, który pozwoli na zdobycie praktycznej wiedzy niezbędnej do wykonywania w przyszłości zawodu radcy prawnego – mówi radca prawny Albert Stawiszyński, Przewodniczący Komisji Komunikacji Społecznej i Informacji w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie.
Co się zmieni? Aplikanci będą mieli zdecydowanie więcej zajęć praktycznych. Zapewni to ściśle określona liczba praktyk, jakie powinny być zaliczone w toku trzech lat aplikacji. Także ćwiczenia będą zajęciami praktycznymi, prowadzonymi metodą warsztatową, z aktywnym uczestnictwem wszystkich aplikantów w danej grupie. W osiągnięciu tego celu pomoże zmniejszenie liczebności grup ćwiczeniowych – do 35 osób (wyjątkowo do 100 osób). Zmieni się także struktura przedmiotów na danym roku aplikacji i sposób sprawdzania wiedzy i umiejętności podczas kolokwiów i zaliczeń. Na trzecim roku szkolenia, a więc tuż przed rozpoczęciem samodzielnego wykonywania zawodu, aplikanci poznają sztukę prezentacji, przekonywania, zasady retoryki, erystyki czy etykiety w wykonywaniu zawodu. Co ważne, nauka etyki zawodu i zasad jego wykonywania przybierze postać ustawiczną, zaś zajęcia z tego przedmiotu będą się odbywać przez wszystkie lata aplikacji. Dlaczego jest to tak ważne? Doświadczeni prawnicy podkreślają, że kluczem do sukcesu w zawodzie radcy prawnego jest nie tylko znajomość regulacji prawnych, które zdobywa się przez praktykę i specjalizację we własnych dziedzinach, ale głównie przygotowanie w sferze wszelkich standardów etycznych oraz zasad wykonywania tego zawodu.
Do tej pory od aplikanta wymagało się znajomości ogromnej liczby aktów prawnych. Nowy program przewiduje zmniejszenie liczby tych aktów prawnych, wprowadzając jednocześnie inny sposób weryfikacji wiedzy aplikantów. Od tego roku liczba kolokwiów zmniejszy się o połowę i – co istotne – znikną testy, które są podstawową formą sprawdzania wiedzy aplikantów adwokackich.
Zmiany dotyczące odbywania aplikacji radcowskiej wprowadzone w tym roku przez Krajową Izbę Radców prawnych w istotny sposób dotknęły także funkcjonowania patronatu. Przy tak dużej liczbie aplikantów, szczególnie w większych Izbach patronat nie spełniał dotychczas wystarczająco swojej funkcji. Odpowiedzią na ten problem jest wprowadzenie tzw. patronatu zadaniowego (autorstwa Pawła Jasińskiego, przedstawiciela Izby warszawskiej). Patronat zadaniowy polega na nałożeniu obowiązku na patrona zlecania aplikantowi w ciągu roku kilku określonych przez KRRP zadań pisemnych.
Nowo wprowadzone zmiany w programie i regulaminie szkolenia aplikantów, niektóre dość radykalne w stosunku do poprzednio obowiązujących regulacji – według wykładowców, osób zajmujących się od lat szkoleniem aplikantów i przez samych zainteresowanych – są dobrze oceniane i dają nadzieję na znaczne polepszenie jakości kształcenia przyszłych radców prawnych. Najszybciej przekonają się o tym aplikanci I roku, którzy na początku stycznia rozpoczęli zajęcia na nowych zasadach.
Autor: Piotr Olszewski